سفارت افغانستان در مسکو، از اعطای لقب افتخاری «آکادمیسین» توسط آکادمی شهرداری روسیه به «سیدطیب جواد» خبر داد. این مراسم دیروز ۲۷ دلو در پارلمان/ دومای روسیه برگزار شده بود.
سیدطیب جواد، سفیر فعلی افغانستان در روسیه است اما گروه طالبان اخیراً «جمال غروال» یکی از کارمندان رده‌پایین وزارت خارجه خود را به سمت سرپرست سفارت افغانستان در مسکو تعیین کرده است. سفارت افغانستان در مسکو به این اقدام طالبان واکنش نشان داد و اعلام کرد که مثل گذشته به فعالیت خود ادامه می‌دهد و نیازی به کارمندان اضافی از طرف طالبان ندارد.
«ضمیر کابلوف» نماینده رئیس جمهور روسیه در امور افغانستان نیز با تأیید تصمیم طالبان برای گماشتن نیروهای خود در سفارت افغانستان در مسکو، اظهار داشت که گروه طالبان خواستار برکناری سفیر کنونی افغاستان در روسیه نیست اما می‌خواهد چند دیپلمات خود را در سفارت افغانستان در مسکو منصوب کند که ما با این اقدام طالبان موافقیم.
به هرصورت، جنجال درباره اداره سفارت افغانستان در مسکو را کنار می‌گذاریم و به صحبت خود درباره کارنامه سیدطیب جواد که اکنون لقب افتخاری آکادمیسین یا عضویت فرهنگستان را کسب کرده است، ادامه می‌دهیم.
گرچه این عنوان افتخاری است اما گاهی مثلاً در خصوص آکادمی علوم روسیه با خود امتیازات واقعی، مسئولیت‌های اجرایی و اداری و یا تخصیص بودجه را به همراه دارد. در خصوص این که سیدطیب جواد می‌تواند از امتیاز اعطای لقب افتخاری آکادمیسین در روسیه استفاده کند یا خیر، توضیحی داده نشده است.
جواد سه سال پیش نیز توسط «مجله دیپلمات»، به عنوان بهترین دیپلمات آسیا و اقیانوسیه در سال ۲۰۱۹ شناخته شد. مجله انگلیسی دیپلمات، هرساله به دیپلمات‌های برتر، جایزه می‌دهد. این جایزه در سال ۲۰۱۹ به سیدطیب جواد اختصاص گرفت. جواد از دو سال به این‌سو به عنوان سفیر افغانستان در مسکو کار می‌کند. او از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ سفیر افغانستان در امریکا بود و هم‌زمان در برزیل، کلمبیا، آرژانتین و مکزیک نیز به عنوان سفیر غیرمقیم افغانستان فعالیت کرده است.
وی مدتی در زمان دولت وحدت ملی، سفیر افغانستان در انگلیس بود و سپس به عنوان سفیر افغانستان به روسیه تبدیل شد.
طیب جواد در سال ۱۳۳۷خورشیدی در شهر قندهار متولد شد. پدر او پوهاند/پروفسور «سید میرحسین شاه جوادی» است. میرحسین شاه از نخبگان علمی افغانستان به شمار می‌رود که دو سال پیش در امریکا درگذشت.
پوهان جوادی، نویسنده حداقل ۱۰ اثر تاریخی و علمی از جمله کتاب «تاریخ علوم» است. میرحسین شاه، فرزند «سید میر عبدالجواد آقا» است که در زمان خود، اهل تزکیه، ذکر و چله‌نشینی بود. میر عبدالجواد روز جمعه اول اسد سال ۱۳۱۰خورشیدی در شهر قندهار درگذشت و در قبرستان عمومی این شهر در جوار اجدادش در زیارتگاه موسوم به «سیدمیر احمدی» دفن شد.
سید میرعبدالجواد فرزند «سید نجف‌شاه» فرزند «حسین‌شاه» فرزند «سید میرجعفر» است. سید میرجعفر برادر «سید میراحمد موسوی» است که زیارت سید میراحمدی به اسم او مسمّا است. شجره‌نامه و نسب این خاندان به «احمد شاهچراغ» بن امام موسی کاظم علیه‌السلام می‌رسد.
در حقیقت، سیدطیب جواد در یک خانواده روحانی و با نفوذ شیعه و فارسی‌زبان قندهار، متولد شد و رشد کرد. جواد، فارغ‌التحصیل لیسه فرانسوی استقلال کابل و دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه کابل است. وی همچنین مدارک عالی فوق‌لیسانس در رشته حقوق، مدیریت و علوم سیاسی از دانشگاه‌‌های «مونس‌تر» آلمان و «گلدن گیت» آمریکا دریافت کرده است.
جواد، پس از سقوط حاکمیت طالبان، به عنوان رئیس دفتر حامد کرزی رئیس‌جمهور سابق افغانستان تعیین و در سال ۲۰۰۳ به عنوان سفیر افغانستان به واشنگتن اعزام شد. جواد در کارنامه خود، ریاست چندین شرکت اقتصادی را به دوش داشته و همچنین به عنوان پژوهشگر در دانشگاه «هاروارد» فعالیت کرده است.
جواد، در دوره جورج بوش، فرد مورد اعتماد و نزدیک به رئیس‌جمهور آمریکا به شمار می‌رفت و به همین خاطر، مسئول تدوین مذاکرات تاریخی «کمپ دیوید» میان بوش و کرزی در سال ۲۰۰۵، بود. او در گستره ادب، تصوف، تاریخ و سیاست، مطلب می‌نویسد.
کتاب «واقعیت‌های جنگ و بازسازی افغانستان» تألیف مشترک او در سال ۲۰۰۵ میلادی در امریکا و کتاب «نانش دهید و ایمانش مپرسید» با موضوع ادب و تصوف، در سال ۲۰۱۶ در افغانستان، منتشر شد. همچنین مجموعه اشعار سیدطیب جواد تحت عنوان «نخستین فلامینگو در سمنگان» سال گذشته به چهار زبان چاپ شد.
جواد تاکنون به پاس خدمات سیاسی و اجتماعی، نشان‌ها و مدال‌های ملی و بین‌المللی از جمله مدال خدمت‌گزاری در لویه جرگه قانون اساسی سال ۲۰۰۳ کابل، جایزه دولت‌سازی سال ۲۰۰۷ واشنگتن و جایزه ویژه خدمت برای بهبود کیفیت زیست، سال ۲۰۰۴ واشنگتن را کسب کرده است. جواد متأهل و «شمیم جواد» رئیس «بنیاد آینده» همسر و «ایمان جواد» پسر اوست.
به رغم آن که این دیپلمات ورزیده افغانستان در بیشتر عرصه‌ها موفق بوده اما تاکنون نتوانسته است جایگاه معنوی و مردمی اجدادش را در بین مردم افغانستان و به ویژه شیعیان و فارسی‌زبانان قندهار به دست آورد.
یکی از دلایل آن، مذهبی و سنتی بودن ساختار اجتماعی افغانستان و به خصوص ولایت قندهار است که شوربختانه جواد در وفق دادن خود با جامعه‌اش موفق نبوده است. لذا به دلیل فاصله جواد با مردم سرزمینش، تاکنون کمتر موردی از خدمت‌رسانی وی برای مردم در داخل افغانستان گزارش شده است اما با این وجود، افتخارات سیدطیب جواد در عرصه دیپلماسی برای افغانستان، غیرقابل چشم‌پوشی است.
سخن پایانی این که اگر طیب جواد بتواند فاصله خود با مردم را کم کند، به یکی از شخصیت‌های مؤثر تبدیل خواهد شد که در این صورت می‌توان از وی به عنوان یکی از رهبران سیاسی آینده افغانستان نام برد.
محمد مرادی
