چین یک قدرت در حال ظهور و علاقهمند صلح است. مولفه فرهنگ نقش مهمی را در قرن جدید ایفا میکند. فرهنگ چینی بر صلح و همکاری تاکید دارد.
کابل۲۴: چنان که تولستوی میگوید:” جامعه چین صلح دوست ترین جوامع در جهان است.” این سخنان ون جیان نخست وزیر چین در دانشگاه هاروارد سال 2003 است.
حالا در سال 2023 شی جینگ پینگ با سفر خود به روسیه طرحی را آورد که صلح میان روسیه و اکراین در آن برنامهریزی شده است.
همتای روسی قول بررسی طرح را به عالی ترین مقام جمهوری خلق چین داد. به نظر میرسد چین میرود تا بحران بوجود آمده در اروپا را حل کند؛ چنانکه سعی بر بیرون کشیدن خاورمیانه از میان دود و آتش را دارد.
میانجیگری میان دو رقیب ایدئولوگ در منطقه پر از احتمال خاورمیانه، نشان از عزم جدی چین بر پایان دادن به نظم قدیمی حاکم بر این منطقه است.
توازن قوا رو به تغییر است، بازیگر جدیدی( با انگیزه قویتر) وارد مناسبات منطقهای شده و با پشتوانه اقتصاد قوی که دارد کشورها را به طرف همسویی میکشاند.
باز گشایی سفارتهای جدید و ختم جنگی به بزرگی اوکراین که روزانه یک میلیارد دالر هزینه دارد، جایگاهی ویژهای برای چین در روابط بین الملل به همراه خواهد آورد.
بدست آوردن؛ منزلت(stand ) انگیزهای که چین را بیش از گذشته علاقهمند روابط بین الملل کرده است. جایگاهی که بیشتر بازیگران بین المللی حاضر هستند برای دست آوردن آن دست به هر خطری بزنند.
افتخار(Honor) و از سوی دیگر کرامت (dignity) را نیز برای چینیها به همراه خواهد داشت.
” خود ارزشمندی” تلاشی است که چین در پی اثبات آن است و به نظر می رسد ؛ چین به دنبال احیای هویت و اثبات ارزشمندی خود در مناسبات بین المللی است.
خودارزشمندی انگیزه نهایی انسان به شمار میرود که هر چند مرتبط با سطح فرد است اما به شکل غیر مستقیم به سطح گروهی نیز تعمیم پیدا میکند.
این موضوع که تمام مردم و گروهها به شیوههای متفاوت به دنبال خودارزشمندیاند، فرض بنیادی تئوری است که باید رفتار چین در چهارچوب آن درک شود.
فهم رفتار امروز چینیها، توضیحاتی فراتر از آنی که در نظریههای اصلی روابط بین المللی آمده است، میطلبد.
با توجه به اینکه متغییر فردی مهمترین عامل تصمیمگیری در مناسبات میان چین در سطح داخلی و خارجی است، و مائو و جاینگ زمین و …. نمودهای این تصمیم ها هستند.
و از سوی دیگر ریچارد ند لیبو با بیان نظریه بین فرهنگی و با الهام از فلسفه یونان باستان و با تاکید بر سه انگیزه اساسی کنش انسان یعنی؛ امیال مادی( Appetite )، روح (spirit ) و خرد و یا عقل (reason ) معتقد است که در کنار انگیزه های مادی؛ منزلت نقش اساسی در شکل دهی رفتار کشورها دارد.
مثال این گفته را میتوان در بحران موشکی کوبا دید، جاییکه کندی و خروچوف بیشتر از منافع ملی به دنبال افتخار جویی بودند.
میتوان نتیجه گرفت که؛ چین با عبور از مرز امنیت و رسیدن به یک امنیت داخلی و منطقهای اکنون در پی ایجاد هویت جدید در روابط بین الملل است.
مبنای کنش امروز چینی ها همان بعد روحانی است( بیشتر فردی و توسط رهبران این کشور)؛ تمامی رفتارهای رقابتی ناشی از روح است؛ روح باعث میشود که ما مهارت ها، ویژگیها افرادی که در جامعه در خور ستایش است را تمجید و تقلید کنیم…روح دوستدار سرافرازی و پیروزی است.
منزلت طلبی امروز چینیها هدفی به نام عزت نفس را برای آنها به میان خواهد آورد.
شکوه و اعتبار و شناسایی از سوی دیگر بازیگران بین المللی به عنوان یک کنشگر تاثیر گذار در روابط بین الملل؛ آنچه امروز چین در حال انجام است، مبارزه برای شناسایی است.
دبیر کل جمهوری خلق چین به دنبال بازسازی نقش چین در مناسبات بین المللی است.. روح اقتدارو منزلت طلبی چین در رفتار این سیاستمدار قدرتمند چینی قابل تشخیص است.
شی جینگ پینگ خواهان نقشی مانند نقش خود در حزب کمونیست چین برای کشور چین در روابط بین الملل است.