دولت پاکستان از ارتش خواست تا به ناآرامی های مرگبار پس از دستگیری عمران خان، نخست وزیر سابق، کمک کند و به معترضان نسبت به هرگونه حمله بیشتر به تأسیسات دولتی هشدار داد. سازمان ملل و روسیه نیز از همه طرف ها در پاکستان خواستند تا اختلافات خود را از راه های مسالمت آمیز حل کنند.
به گزارش کابل۲۴ به نقل از رویترز، دستکم ۸ نفر در خشونتهایی که منجر به تشدید بیثباتی در این کشور ۲۲۰ میلیون نفری جنوب آسیا شده است، جان خود را از دست دادهاند.
این کشور با بحران اقتصادی شدید و تاخیر در برنامه نجات صندوق بینالمللی پول از نوامبر دست و پنجه نرم میکند.
عمران خان – محبوبترین رهبر سیاسی پاکستان بر اساس نظرسنجیها – روز سهشنبه در یک پرونده کلاهبرداری دستگیر شد که باعث شد هوادارانش به ساختمانهای نظامی یورش ببرند و خانه یک جنرال ارشد ارتش در شهر شرقی لاهور را غارت کنند.
سایر ساختمانها و داراییهای ایالتی توسط معترضان مورد حمله قرار گرفته و به آتش کشیده شدهاند، و دولت روز چهارشنبه اعلام کرد که درخواستهای دو ولایت از چهار ولایت پاکستان – پنجاب و خیبر پختونخوا، هر دو پایگاه خان – و اسلامآباد پایتخت فدرال برای اعزام نیرو را تایید کرده است.
ارتش بیانیه ای صادر کرد و گفت که در خشونت های قبلی خویشتن داری نشان داده است، اما هرگونه حمله بیشتر به ارتش یا سازمان های مجری قانون، تأسیسات و اموال دولتی “با انتقام شدید مواجه خواهد شد”.
با ادامه اعتراضات خیابانی، سرویسهای داده تلفن همراه روز چهارشنبه برای دومین روز تعطیل شدند و وزرای فدرال، حامیان خان را به آتش زدن چندین ساختمان و خودرو متهم کردند.
پولیس گفت که بیش از ۱۳۰۰ معترض را به دلیل خشونت در استان پنجاب زادگاه خان دستگیر کرده است.
اسد عمر، دبیر کل حزب خان و فواد چودری، یکی از دستیاران خان نیز دستگیر شده اند. پولیس در بیانیه ای اعلام کرد که بیش از ۱۴۵ پولیس در درگیری با معترضان زخمی شده اند.
خان یک روز پس از آن دستگیر شد که ارتش قدرتمند او را به اتهام متهم کردن مکرر یک افسر ارشد نظامی به تلاش برای مهندسی ترور خود و رئیس سابق نیروهای مسلح به دلیل برکناری او از قدرت در سال گذشته، سرزنش کرد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در یک نشست خبری در مسکو گفت که روسیه رویدادهای مربوط به دستگیری عمران خان، نخست وزیر سابق پاکستان را از نزدیک دنبال میکند.
زاخارووا گفت: «ما از همه طرفها میخواهیم اختلافات را با روشهای مسالمتآمیز حل کنند، ما انتظار داریم که اقدامات اعتراضی گسترده در شهرهای پاکستان بدون درگیری جدی انجام شود، وضعیت در این کشور به زودی عادی خواهد شد».
سازمان ملل نیز پس از دستگیری عمران خان، نخست وزیر سابق پاکستان، از همه طرف ها در پاکستان خواست تا از خشونت خودداری کنند.
دبیر کل سازمان ملل اعتراضات جاری را که پس از دستگیری نخست وزیر سابق عمران خان در اسلام آباد آغاز شده است، مورد توجه قرار می دهد و از همه طرف ها می خواهد که از خشونت خودداری کنند.
فرهان حق، معاون سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در بیانیهای گفت: او بر لزوم احترام به حق تجمع مسالمتآمیز تاکید میکند. در این بیانیه آمده است: «دبیر کل از مقامات میخواهد که به روند قانونی و حاکمیت قانون در دادرسیهایی که علیه نخستوزیر سابق وارد شده است، احترام بگذارند.»
خان در ۹ مه در ارتباط با فساد مالی مرتبط با تراست دانشگاه القادر دستگیر شد. گفته می شود که این بازیکن کریکت که تبدیل به سیاستمدار شده است و همسرش، بشری بی بی، میلیاردها روپیه و یک قطعه زمین گران قیمت برای ساختن موسسه آموزشی در ازای واگذاری مبلغ ۱۹۰ میلیون پوند (۲۳۹ میلیون دالر) به یک سرمایه دار دریافت کردند.
در سال ۲۰۲۰ این مبلغ پس از تسویه حساب با مالک ریاض، سرمایه دار املاک و مستغلات در سال ۲۰۱۹، توسط آژانس جرایم ملی بریتانیا (NCA) شناسایی و به کشور بازگردانده شد. دفتر ملی پاسخگویی، سازمان مبارزه با فساد پاکستان، ادعا میکند که دولت عمران خان در توافقی با تاجر، معامله ای را با ریاض انجام داده است که باعث ضرر بیش از ۲۳۹ میلیون دالری به خزانه ملی شده است.
ستاره سابق بین المللی کریکت اکنون در مهمانسرای پلیس در اسلام آباد نگهداری می شود. دادگاه دیگری خان را به اتهام فروش هدایای دولتی در طول چهار سال قدرتش، متهم کرد. ا
ین کیفرخواست به دنبال تصمیم کمیسیون انتخابات پاکستان در ماه اکتبر بود که خان را به فروش غیرقانونی هدایای دولتی بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ متهم کرد و در نتیجه او را از تصدی پست دولتی تا انتخابات بعدی در نوامبر منع کرد. او هر گونه تخلفی را رد کرده است.
تصاویری که در شبکههای اجتماعی منتشر میشود نشان میدهد حامیان خان به شدت عصبانی هستند و تأسیسات دولتی را به آتش میکشند.
در تازه ترین مورد مورد ویدئوی از یک انفجار نیرومند در لاهور منتشر شدهاست که هنوز محل دقیق و تلفات ناشی از آن منتشر نشدهاست.
بااین وجود، احتمال گسترش اعترضات در پاکستان وجود دارد و حامیان خان تا آزادی او که به این زودی بعید به نظر میرسد کوتاه نمیآیند.
ورود ارتش برای مهار معترضین احتمال درگیری و تلفات انسانی را افزایش میدهد.
زنان، مردان خشمگین و حتی کودکان طرفدار آقای خان در خیابان هستند و این نشان از ادامه این اعتراضات دارد.
کارشناس معتقد هستند با وجود شکافهای عمیق در حکومت و جامعه احتمال اینکه دستگیری خان تبدیل به یک بحران جدی برای دولت شریف تبدیل شود.
در کنار اینکه حامیان حزب آقای به خیابان آمدند ممکن این حرکت طیف کلان جامعه را که از عملکرد اقتصادی حکومت شریف نومید هستند نیز همراه کند.
پاکستان با فقر شدید، شکافهایی گسترده اجتماعی_اقتصادی مواجه است که دستگیری عمران خان به خیزشهای بیشتر مردمی کمک خواهد کرد.