به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع آگاه، دولت دونالد ترامپ در حال ارزیابی درخواست عربستان سعودی برای خرید تا ۴۸ فروند جنگنده پیشرفته F-۳۵ است؛ معاملهای چند میلیارد دالری که اخیراً یکی از موانع کلیدی در پنتاگون را پشت سر گذاشته و به مرحله جدیدی رسیدهاست.
کابل ۲۴: این درخواست، که معادل دو اسکادران کامل است، در آستانه سفر قریبالوقوع محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، به کاخ سفید مطرح شده و میتواند سیاستهای دفاعی آمریکا در خاورمیانه را دگرگون کند.عربستان سعودی، بزرگترین خریدار تسلیحات آمریکایی، سالهاست که به دنبال دستیابی به F-۳۵، پیشرفتهترین جنگنده رادارگریز جهان، است.
این هواپیما، ساخته شرکت لاکهید مارتین، با فناوریهای پنهانکاری پیشرفته، قابلیتهای تهاجمی و اطلاعاتی برتر، برای نوسازی نیروی هوایی ریاض و مقابله با تهدیدات منطقهای، به ویژه از سوی ایران، ضروری تلقی میشود.
منابع رویترز میگویند عربستان اوایل امسال مستقیماً به ترامپ درخواست خود را ارائه کرده و پنتاگون اکنون در حال بررسی ابعاد فنی و لجستیکی فروش ۴۸ فروند از این جنگندهاست.
این ابتکار در حالی پیش میرود که دولت بایدن پیشتر تلاش کرده بود فروش F-۳۵ به عربستان را بخشی از یک بسته جامع دفاعی قرار دهد که شامل عادیسازی روابط ریاض با اسرائیل میشد، اما این مذاکرات به بنبست رسید.
ترامپ، از زمان بازگشت به قدرت، فروش تسلیحات به عربستان را اولویت قرار داده و در ماه می ۲۰۲۵، توافقی به ارزش ۱۴۲ میلیارد دالر برای همکاریهای دفاعی امضا کرد، هرچند در آن زمان فروش F-۳۵ به طور قطعی تأیید نشد.
بحثهای اولیه در آن توافق شامل این جنگنده بود، اما نگرانیها در مورد حفظ “برتری نظامی کیفی” اسرائیل مانع پیشرفت شد.این معامله احتمالی تعادل نظامی خاورمیانه را تغییر خواهد داد.
اسرائیل، تنها کشور خاورمیانهای که F-۳۵ را در اختیار دارد (با نسخه سفارشی Adir)، سالهاست که از فروش آن به رقبای منطقهای ابراز نگرانی میکند.
واشنگتن طبق قانون متعهد است برتری اسرائیل را حفظ کند، بنابراین هرگونه فروش به عربستان نیازمند تضمینهایی مانند محدودیتهای فنی یا جبرانهای اضافی برای تلآویو است.
منابع دیپلماتیک میگویند ترامپ ممکن است از این فرصت برای فشار بر عربستان جهت پیشرفت در مذاکرات عادیسازی روابط با اسرائیل استفاده کند، هرچند ریاض به دلیل جنگ غزه، موضع محتاطانهای اتخاذ کردهاست.
از منظر اقتصادی، این فروش میتواند میلیاردها دلار درآمد برای صنعت دفاعی امریکا ایجاد کند و جایگاه عربستان به عنوان شریک استراتژیک را تقویت نماید.
ریاض این خرید را بخشی از برنامه “چشمانداز ۲۰۳۰” محمد بن سلمان برای مدرنیزاسیون نظامی و اقتصادی میبیند. نیروی هوایی عربستان اکنون عمدتاً به F-۱۵ بویینگ و جنگندههای اروپایی مانند تورنادو و تایفون وابسته است، اما F-۳۵ میتواند قابلیتهای آن را به سطح جدیدی برساند.
با این حال، مراحل نهایی هنوز باقی مانده: تأیید کابینه، امضای ترامپ و اطلاعرسانی رسمی به کنگره. منتقدان در واشنگتن هشدار میدهند که این فروش میتواند تنشها با ایران را تشدید کند و تعهدات آمریکا به حقوق بشر در عربستان را زیر سؤال ببرد.
رویترز تأکید میکند که تصمیم نهایی هنوز گرفته نشده، اما عبور از مانع پنتاگون، سیگنال مثبتی برای ریاض است. این معامله میتواند نقطه عطفی در روابط آمریکا-عربستان باشد، جایی که امنیت منطقهای و منافع اقتصادی دست در دست هم پیش میروند,,.
