مطیعالحق خالص، رئیس اداره حفاظت از محیط زیست افغانستان، در نشستی در کابل اعلام کرد که زنان این کشور بیش از دیگران از پیامدهای تغییرات اقلیمی و تخریب محیط زیست آسیب میبینند. او تأکید کرد که نهادهای بینالمللی نباید زنان را در گزارشها و آمارهای خود نادیده بگیرند و باید نقش آنان را در مواجهه با این بحران بهصورت ویژه در نظر گیرند.
کابل ۲۴: به گزارش تلویزیون ملی افغانستان، خالص در این نشست که روز دوشنبه برگزار شد، اظهار داشت: «نهادهای بینالمللی نباید کمکهای خود را با مسائل سیاسی پیوند دهند و لازم است حمایتهای خود را بهصورت مستمر ادامه دهند.» وی با اشاره به جایگاه مردم افغانستان در جامعه جهانی افزود: «مردم افغانستان بخشی از جامعه بشری هستند و درد و مشکلات این ملت، درد و مشکلات همه جهانیان است.»
چرا زنان قربانی اصلیاند؟
تغییرات اقلیمی مانند خشکسالیهای مکرر، سیلابها و تخریب منابع طبیعی در افغانستان، تأثیرات عمیقی بر زندگی مردم بهویژه زنان داشته است. زنان در مناطق روستایی که اکثراً به کشاورزی و دامداری وابستهاند، با کاهش دسترسی به آب و زمینهای قابل کشت، فشار مضاعفی را متحمل میشوند. علاوه بر این، محدودیتهای اجتماعی و اقتصادی، دسترسی زنان به منابع و فرصتهای مقابله با این چالشها را محدودتر کردهاست.
به گفته کارشناسان، زنان در افغانستان به دلیل نقش سنتیشان در تأمین آب، غذا و سوخت برای خانوادهها، مستقیماً با اثرات منفی تغییرات اقلیمی مواجهاند. برای مثال، در مناطق دچار خشکسالی، زنان مجبورند مسافتهای طولانیتری را برای دسترسی به آب طی کنند، که این امر خطرات جسمی و اجتماعی را برای آنان افزایش میدهد.
نیاز به حمایت بینالمللی
خالص در سخنان خود از جامعه جهانی خواست تا با جدیت بیشتری به مسائل زیستمحیطی افغانستان توجه کنند و کمکهای خود را بدون در نظر گرفتن ملاحظات سیاسی ارائه دهند. او تأکید کرد که حفاظت از محیط زیست و کاهش اثرات تغییرات اقلیمی نیازمند همکاری جهانی است و نباید قربانیان این بحران، بهویژه زنان، نادیده گرفته شوند.
چشمانداز و چالشها
بحران اقلیمی در افغانستان با مشکلاتی مانند کاهش بارندگی، تخریب جنگلها و فرسایش خاک تشدید شده است. این عوامل نهتنها معیشت مردم را تهدید میکند، بلکه مهاجرتهای اجباری و ناامنی غذایی را نیز افزایش داده است.
در این میان، زنان به دلیل محدودیتهای دسترسی به آموزش، منابع مالی و فناوری، در برابر این چالشها آسیبپذیرترند.
اداره حفاظت از محیط زیست افغانستان در تلاش است تا با همکاری نهادهای داخلی و بینالمللی، برنامههایی برای کاهش اثرات تغییرات اقلیمی و حمایت از اقشار آسیبپذیر، بهویژه زنان، اجرا کند. با این حال، موفقیت این برنامهها به حمایتهای مالی و فنی گستردهتر از سوی جامعه جهانی وابسته است.
اظهارات رئیس اداره حفاظت از محیط زیست افغانستان هشداری است به جامعه جهانی که بحران اقلیمی تنها یک چالش زیستمحیطی نیست، بلکه یک مسئله انسانی با تأثیرات عمیق بر گروههای آسیبپذیر، بهویژه زنان، است.
توجه به نقش و نیازهای زنان در سیاستگذاریهای زیستمحیطی و تخصیص منابع برای کاهش آسیبهای این بحران، ضرورتی غیرقابلانکار است.