در یک سال اخیر بحران اقتصادی بهطور بیرحمانهای زندگی شهروندان افغانستان را فلج کردهاست. روزانه دستکم یک یا دو کودک به دلیل سوء تغذیه در شفاخانههای کابل جان خود را از دست میدهند.
کابل۲۴: بحران بشردوستانه افغانستان به همان اندازه که رقتانگیز است شدید هم است: کمبود مواد غذایی، گرسنگی و فروپاشی اقتصادی، مردم افغانستان را آزار میدهد؛ جایی که طالبان پس از ۲۰ سال جنگ و سرانجام خروج نیروهای امریکایی از ۲۴ اسد،۱۵ آگست سال گذشته به قدرت رسیدند.
در این یکسال، کودکان زیادی به دلیل تنگدستی و فقر در بازار بیرحم فقر فروخته شدند؛ کودکانی هم در جلو مساجد و اماکن عمومی رها شدند تا از تعداد خانوادههای فقر کاسته و بر خانواده دیگر افزوده شود.
در کنار این موارد، سوء تغذیه بحران دیگری است که نسل تازه متولدشده در زیر پرچم “امارت اسلامی” را سخت آزار میدهد.
پیش از این، تصاویری از کودکان مبتلا به سوء تغذیه در یمن در اینترنت نشر میشد، حالا کودکان اینچنینی در شفاخانهها و حتی خیابانهای کابل هم فراوان اند.
در شفاخانهای در منطقه فقیرنشین غرب پایتخت کودکان زیادی دیده میشوند که دچار کمبود شدید وزن هستند.
زینب ۶ ماهه تنها ۱۶۰۰ گرم وزن دارد. مادر زینب عمیقا نگران است. شکریه ۳۴ ساله، مادر دو فرزند دیگر است و زینب سومی است میگوید نمیداند چه باید بکند.
او میگوید: “طفل ناقص یک رنج اضافی دیگر است، نه شیر دارم نه خوراک خوب.”
پزشکان چه میگویند؟
عزتالله؛ پزشک موظف در یک شفاخانه دولتی میگوید: وضعیت کودکان تازه متولدشده واقعا وخیم است، تغذیه سالم نیست، مادران شیر ندارند و ما داروی مناسب برای تقویت آنها.
او میگوید روزانه حداقل دو کودک به علت سوء تغذیه جان میدهند و این چیزی تازهای نیست.
چنین آماری یکی از بارزترین نمونههای بحران انسانی در افغانستان است که از کمبود شدید مواد غذایی، گرسنگی و سقوط اقتصادی رنج میبرد.
با این وضعیت ممکن است کودکان تازه متولدشده در مناطق فقیرنشین و ولایات دوردست پا جای پای کودکانی بگذارند که از سوء تغذیه در یمن رنج میبرند.
نیلاب؛ پرستار و دستیار پزشک میگوید تنها کودکان نیستند که دچار سوء تغذیه هستند مادرانشان هم چنین مشکلی دارند.
به گفته نیلاب، وقتی فقر عمومی شود مادر و فرزند از آن متاثر میشوند.
فاجعه به روایت آمار
سازمانهای خیریه و سازمان ملل که اوضاع افغانستان را از نزدیک نظارت میکنند هر روز رقمهای درشتی از گرسنگان ارائه میکنند.
سازمان جهانی غذا گفتهاست که در ماه آینده میلادی ۱۸ میلیون انسان در افغانستان به کمک و غذای فوری نیاز دارند.
این سازمان اما گفتهاست که از این میان برای ۸ میلیون تن در افغانستان نیاز به پول دارد.
سازمان جهانی غذا تأکید کرده که در حال حاضر از گرسنگان غذا میگیرند تا گرسنگان دیگر را سیر کنند.
در این میان، کودکان آسیبپذیرتر از بزرگسالان اند.
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) اعلام کرده که 12.9 میلیون کودک در افغانستان با توجه به وضعیت موجود به کمکهای فوری بشری نیاز دارند.
آمارهای میلیونی تعداد گرسنگان در افغانستان هر روز طویلتر میشود.
۱۲ میلیون کودک گرسنه، ۱۸ میلیون شهروند گرسنه، ۲۲ میلیون انسان نیازمند و سرانجام ۹۰ درصد از افغانها غذای کافی ندارند.
زمستان در راه است، شغل نیست، نان نیست، کار نیست و تورم و گرانی همچنان به قوت خود باقی است. سازمانهای خیریه هر روز درخواست کمکهای بیشتری برای نجات جان افغانستانیها میکنند؛ ولی ۹۰ درصد انسانها از ۳۵ میلیون انسان گرسنه را چگونه میتوان سیر کرد؟
من با چندین مرد خانواده صحبت کردم. آنها نگران زمستان پیشرو هستند. فقر و بیکاری و گرانی سوخت و زغال سنگ.
امان؛ ۴۶ ساله کارگر ساده میگوید: فکر میکنم قیمت زغال سنگ در زمستان “به آسمان برود”.
او میگوید تمام سنگها به پاکستان صادر میشود، طبیعی است که قیمتها در افغانستان افزایش خواهد یافت.
۱۱ سپتامبر و زخم ناسور افغانها
پس از توافق دوحه، نیروهای امریکایی در اسد سال گذشته به سرعت از افغانستان خارج شدند. خروج نیروهای ایالات متحده همزمان به تسلط کامل طالبان بر افغانستان منجر شد.
کاهش سرسامآور ارزش پول ملی، تورم و گرسنگی و فقر از مواردی است که بهسرعت وارد زندگی خانوادههای افغانستانی شدهاست.
از زمان تسلط طالبان، امریکا ۷ میلیارد دالر از داراییهای افغانستان را مسدود کردهاست. امریکا میگوید نمیتواند مطمئن باشد که این بودجه به گروههای تروریستی اختصاص داده نشود.
بعد از کشتهشدن الظواهری در کابل، شکها بهخاطر عدم آزادی پولهای منجمد شده افغانستان به یقین تبدیل شد.
نیمی از این پول ممکن است برای غرامت به خانوادههای قربانیان حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ استفاده شود. وزارت امور خارجه امریکا میگوید که در حال بررسی راههایی است تا نیمی دیگر – حدود ۳.۵ میلیارد دالر – را به دست مردم افغانستان برساند؛ اما در حال حاضر، هیچکدام از آنها عملی نیست.
اگرچه چند روز قبل تعدادی از خانوادههای آسیبدیده از حمله ۱۱ سپتامبر خواستار واگذاری اینپولها به خانوادههای افعان شدند.
با این حال، فقر بهشدت در افغانستان در حال گسترش است. کودکان کار به خیابانها ریختهاند، گدایان گرسنه پیادهروها را تسخیر کردهاند، نانها کوچک و کوچکتر شده و زندگی دشوار و دشوارتر…