کابل – مولوی امیرخان متقی، وزیر امور خارجه امارت اسلامی افغانستان، روز پنجشنبه ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۵ در نشستی با دیپلماتهای خارجی در کابل، از تاجیکستان و ازبکستان خواست هواپیماها و بالگردهای ارتش سابق افغانستان را که در سال ۲۰۲۱ به این کشورها منتقل شدهاند، بازگردانند.
کابل ۲۴: این نشست با حضور نمایندگان بیش از ۲۰ کشور، از جمله چین، روسیه، ایران، پاکستان و هند، در کاخ امور خارجه برگزار شد.متقی با اشاره به زلزله ۶ ریشتری ۳۱ اگست ۲۰۲۵ در ولایت کنر، گفت: «بالگردها در عملیات جستجو و نجات در مناطق کوهستانی حیاتیاند.»
این زلزله، که کانون آن در عمق ۱۰ کیلومتری بود، ۵۴۱۲ خانه را ویران کرد و مناطق صعبالعبور کنر و ننگرهار را به شدت تحت تأثیر قرار داد.
وجود مینهای جنگی باقیمانده، امدادرسانی زمینی را دشوار کردهاست.بر اساس گزارشها، در اگست ۲۰۲۱، خلبانان ارتش سابق ۴۶ فروند هواپیما و بالگرد، از جمله ۲۴ بالگرد می-۱۷، به ازبکستان و ۱۸ فروند به تاجیکستان منتقل کردند.
وزارت دفاع امارت اسلامی تاکنون ۶۰ فروند از تجهیزات باقیمانده در داخل را ترمیم کرده، اما کمبود بالگرد، عملیات امدادی را مختل میکند.
ازبکستان قول بررسی درخواست را داده، اما تاجیکستان، تحت فشار آمریکا، هنوز پاسخ روشنی ارائه نکرده است.
متقی تأکید کرد: «این تجهیزات متعلق به مردم افغانستان است و برای ثبات منطقه ضروری است.» او خواستار کاهش تحریمها شد و به بازگشایی مدارس ابتدایی دخترانه به عنوان نشانه همکاری اشاره کرد.
سازمان ملل گزارش داده که ۲۳ میلیون افغان در ۲۰۲۵ نیاز به کمک دارند، اما تنها ۲۲ درصد بودجه تأمین شده است.روسیه و چین از درخواست حمایت کردند.
کارشناسان معتقدند اقدام ازبکستان میتواند تاجیکستان را به تحویل تجهیزات ترغیب کند، که به کاهش تنشهای مرزی کمک خواهد کرد.
