«برگریزان» آخرین کتاب ویل دورانت و نیز شخصیترین کتاب اوست. او پس از خلق آثاری در زمینههای فلسفه و تاریخ و درآمیختن هر دوی این موضوعات در برخی کتب دیگر، بر آن شد تا تجربهها و اندیشههای انباشته در سالهای پایانی عمرش را در قالب این کتاب عرضه کند.
کابل۲۴: دورانت برگریزان را در شرایطی نوشت که ایالات متحده و غرب، جنگهای جهانی قرن ۲۰، رکود بزرگ اقتصادی دهه ۱۹۳۰، ظهور کمونیسم، سلطه سرمایهداری و زوال باورهای دینی و فروریزی یکسری ارزشهای اجتماعی را تجربه کرده بود.
این کتاب از مهمترین آثار دورانت است. نقطه پایانی بر شصت و چند سال تحقیق درباره فلسفهها، ادیان، هنرها، علوم و تمدنهای جهان.
کتاب برگریزان (Fallen Leaves: Last Words on Life, Love, War, and God) نتیجهگیری سنجیدهای درباره مشکلات ابدی و لذات بزرگ ماست و چکیدهای است از دانش مردی که هم درباره زندگی مطالعه کرده، و هم در در برخی از مهمترین دورانهای تاریخ زیسته است.
او شاهد دو جنگ جهانی، رکود بزرگ اقتصادی، ظهور سوسیالیسم و آنارشیسم، از بین رفتن مذهب در جوامع و… بود.
در کتاب برگریزان، پاسخ سوالاتی آمده است که فقط متفکر و نویسندهای در سطح دورانت میتواند به آنها پاسخ دهد.
,دیدگاهها و نظرات کلی دورانت درباره موضوعاتی چون دین، سیاست، مسایل اجتماعی، زندگی، نژاد، علم، جنسیت و… همگی در این کتاب جمعآوری شده است.
برگریزان حاوی اندیشههایی محکم، نثری زیبا و دانشی عمیق درباره وضعیت بشری است و زاده یک عمر مطالعه بر روی فرهنگهای مختلف، هنرها، علوم و تاریخ انسانی است که تنها ویل دورانت از پس نگارش آن برمیآمد.
کشف آخرین نوشته نویسنده بزرگی همچون او، پس از سی سال از فوتش، به یقین واقعه ادبی بزرگی محسوب میشود، نهتنها برای دوستداران تاریخ و فلسفه، بلکه برای آنها که نثری گیرا و خواندنی را گرامی میدارند.
ویل دورانت را بیشتر بشناسیم:
ویلیام جیمز دورانت (William James Durant) نویسنده، مورخ و فیلسوف بزرگ قرن بیستم است که در سال 1885 در آمریکا به دنیا آمد.
او برندهی جایزه پولیتزر و مدال آزادی است و آثار بسیار ارزشمندی از خود به جای گذاشته است که از میان آنها میتوان به مواردی همچون مجموعه یازده جلدی تاریخ تمدن، تاریخ فلسفه، قهرمانان تاریخ، لذات فلسفه، دعوت به فلسفه و درباره معنی زندگی اشاره کرد. او در سال 1981 از دنیا رفت.
جملههای برگزیده کتاب برگریزان:
– کودکی را میتوان دوران بازی تعریف کرد. از این جهت، برخی کودکان هیچگاه بچه نیستند و برخی بزرگسالان هیچگاه پیر نمیشوند.
– همانطور که کودک هرچه کمسنتر است سرعت رشدش هم بیشتر است، انسانِ سالخورده نیز هر روز که میگذرد، بر سرعت گذر عمرش افزوده میشود.
– احساسی تبدیل به ادراک میشود که هوشیاری آن را به علت یا مکانی مرتبط سازد، مثلاً دردی در گوش یا صدای رعد در آسمان.
– در طول تاریخ، طبقات و ملتهای «محروم»، تسلیخاطر خود را در باورهای ماوراءالطبیعی جستهاند و با پیوند دادنِ خود به نیروهای رازآمیز، خود را ارج و مقام دادهاند، و بدین ترتیب با امیدِ بختی خوشتر در دنیایی دیگر، از سوزش زهر فقر کاستهاند.
– ناگاه چشم میگشاییم و میبینیم تمام تمدن ما مورد تهدید انواع جرایم قرار گرفته است؛ جنگ، درگیریهای نژادی، شیطنتهای اخلاقی، و فساد زندگی شهری.
مطالعه کتاب برگریزان به چه کسانی پیشنهاد میشود؟
مطالعه کتاب برگریزان به علاقهمندان علوم اجتماعی، تاریخ، فلسفه و دیگر آثار این نویسنده بزرگ پیشنهاد میشود.
در بخشی از کتاب برگریزان میخوانیم:
نیازها و انگیزههای انسانی که سالها آمادهسازی و سپس ماهها تلاش سخت را بهجان میخرد تا اثری هنری بیافریند چیست؟
احتمالاً برای بیان درونیات خود، ایدهها و حالتهایش؛ برای آنکه شوق متمایز شدن و شنیدن تحسین را دارد؛ زیرا حس زیباییشناختی ظرافتمندانهتری از ما دارد؛ چون پر از اشتیاق است تا زیباییهای ناکامل را با معناهای پنهان درصورتهای واقعی اما گذرا، درآمیزد و از آنها تصویری گویاتر یا زیباییای ماندگارتر ارائه بدهد.
او اغلب از آنچه ما میبینم بیشتر و پرجزئیاتتر یا پرمایهتر میبیند؛ او بر آن است که برخی از این نمودهای دیده شدهاش را حذف کند تا ماهیت و هستی چشمانداز را در چشمها و جانهای ما به گونهای تأثیرگذارتر هویدا کند.
برای این کار، ممکن است آگاهانه زیبایی را قربانی کند، مانند آنچه در کارهای ال گرکو یا مودیلیانی، یا در رعایای پُفکرده بروگل، یا در وحشت شوریده هیرونیموس بوش میبینیم.
فلاسفه در تعریف زیبایی بیشتر درنگ کردهاند تا تعریف خدا. ارسطو عناصر اصلی زیبایی را تقارن، تناسب و ترتیب منظم اجزاء در کلّیتی یگانه تعریف کرد.
این مفهوم همانند «وحدتهای ارسطویی» در تئاتر، ایدهآل کلاسیک در ادبیات و هنر است، اما جانهای رُمانتیک را به نافرمانی و نفرین وامیدارد.
بسیاری هنرمندان ژاپنیِ خسته از تقارن و تناسب، زیبایی یا رضایتخاطر را در دورشدنهای غافلگیرکنندهای از ترازمندیهای معمول فُرمها یافتند.
آنچه او در این کتاب درباره دین و اخلاق به نگارش درآورده، زاییده چنین شرایطی است و بهطور کلی به چالشهای انسان مدرن غربی نظر داشته است.
برگریزان از این جهت شخصیترین کتاب دورانت است که در آن نظرات خود (نه نظرات دیگران مثل دولتمردان و فیلسوفان برجسته) را درباره مسائل اساسی زندگی، سیاست، دین و جامعه بیان میکند.
در این کتاب، گفتههای ویل دورانت از هر زمان دیگری خردمندانهتر و گویاتر است؛ خواندنش لذتبخش است و برخلاف بسیاری از فیلسوفان که مبهمگویی را خوش دارند، دانش و توصیههای دورانت نهتنها کاربردی بلکه برای مردمان عادی قابل درکاند.
«برگ ریزان» نوشته ویل دورانت با ترجمه پویان رجایی در کتاب پارسه منتشر شده است.