موج اخراج گسترده مهاجران افغانستانی از ایران در ماههای اخیر شدت گرفته و گزارشها حاکی از نقض شدید حقوق انسانی و اقتصادی این مهاجران است.
کابل ۲۴: بسیاری از خانوادههای افغانستانی، بدون دریافت ودیعه اجاره و حتی فرصت جمعآوری وسایل شخصی، مجبور به ترک ایران شدهاند.
این وضعیت، که با فشار نهادهای حکومتی همراه بوده، بحرانی عمیق برای این خانوادهها ایجاد کرده و آنها را در شرایط ناگوار معیشتی قرار داده است. کارزاری با عنوان «پول رهن مهاجران را پس بدهید» برای حمایت از حقوق این مهاجران شکل گرفته و توجه بسیاری را در فضای مجازی جلب کردهاست.
بر اساس گزارش کابل ۲۴، اکثر خانوادههای اخراجشده نتوانستهاند ودیعههای کلان اجاره یا داراییهای شخصی خود را بازپس گیرند.
محمد مردی، ۶۳ ساله و پدر سه فرزند، میگوید: «وقتی برگه خروج گرفتیم، با صاحبخانه صحبت کردیم تا ودیعه را برگرداند، اما او ادعا کرد پولی ندارد. در روزهای آخر، صاحبخانه به سفر رفت و تلفنهایش از دسترس خارج شد. ما فقط ۲۴ روز فرصت داشتیم و ناچار بدون دریافت ودیعه به افغانستان بازگشتیم.»
خدیجه، مادر دو فرزند ساکن اتابک تهران، تجربهای مشابه دارد: «وقتی به صاحبخانه گفتم پول پیش را برگردان، تهدید کرد که اگر زودتر نرویم، پولیس را خبر میکند تا ما را به اتهام تخلف اخراج کنند.
من، پسرم و دخترم با سختی ۴۵۰ میلیون تومان جمع کرده بودیم، اما این پول به زور از ما گرفته شد.»سید باقر، مهاجر دیگر، نیز میگوید: «دو فرزندم در تهران متولد شدند. یک شب پلیس ما را از خیابان دستگیر کرد و به اردوگاه برد. وقتی همسرم با صاحبخانه تماس گرفت، او گفت هیچ پولی به ما تعلق نمیگیرد.»
او میافزاید: «صدها نفر مثل من نتوانستند داراییهایشان را از ایران خارج کنند.»علاوه بر اخراج اجباری، مهاجران حتی فرصت فروش اموال یا انتقال داراییهایشان را نداشتهاند.
این در حالی است که مقامات ایرانی مدعیاند مهاجران میتوانند با گرفتن وکیل به حقوق خود برسند. اما گزارشها نشان میدهد پولیس ایران در اخراجهای اجباری و ممانعت از بازپرداخت ودیعهها نقش داشتهاست.
این وضعیت، همراه با فقدان حمایت قانونی، مهاجران را در تنگنای شدید قرار داده و نیاز به توجه فوری جامعه جهانی و نهادهای حقوق بشری را برجسته میکند. کارزارهای مردمی و شبکههای اجتماعی همچنان به تلاش برای احقاق حقوق این مهاجران ادامه میدهند.
