مقامات محلی ولایت پنجشیر اعلام کرده‌اند که حدود ۱۰۰ تُن فرآورده‌های گیلاس از این ولایت به کشورهای آسیای میانه و روسیه صادر خواهد شد. این اقدام به‌عنوان گامی مهم در راستای تقویت اقتصاد کشاورزی افغانستان و گسترش بازارهای صادراتی میوه‌های این کشور تلقی می‌شود.
کابل ۲۴: به گفته مسوولان، بازرگانانی از اوزبیکستان و قرغیزستان نه‌تنها برای خرید گیلاس، بلکه برای خرید سیب، انگور و سایر محصولات کشاورزی پنجشیر ابراز علاقه کرده‌اند.
محمدآغا حکیم، والی پنجشیر، با ابراز خوش‌بینی نسبت به این تحول جدید، اظهار داشت: «صادرات گیلاس پنجشیر به آسیای میانه به‌زودی آغاز خواهد شد. این خبر خوشی برای باغ‌داران پنجشیر و تمام افغانستان است. اگر یک مسیر صادراتی بسته شود، ما مسیرهای جدیدی را باز می‌کنیم.» او تأکید کرد که این فرصت می‌تواند به بهبود معیشت کشاورزان و تقویت اقتصاد محلی کمک کند.
پیش از این، محصولات کشاورزی پنجشیر، به‌ویژه گیلاس، به کشورهای هند و پاکستان صادر می‌شد. اما به گفته مقامات محلی، در سال جاری به دلیل تنش‌های سیاسی و تجاری بین هند و پاکستان، صادرات به این کشورها متوقف شده است.
امین‌الحق ماثوری، رئیس اداره صنعت و تجارت پنجشیر، در این باره توضیح داد: «سال گذشته بازار هند مقصد اصلی صادرات گیلاس ما بود، اما امسال به دلیل مشکلات سیاسی و تجاری، این بازار راکد شد. با این حال، کیفیت بالای محصولات کشاورزی پنجشیر، از جمله سیب، زردآلو و انگور، فرصت‌های جدیدی را برای صادرات به کشورهای دیگر فراهم کرده است.»
دو بازرگان از ازبیکستان و قرغیزستان که اخیراً به افغانستان سفر کرده‌اند، در دیدار با مقامات محلی پنجشیر از برنامه خود برای خرید و صادرات حدود ۱۰۰ تُن گیلاس خبر دادند. این بازرگانان همچنین اعلام کردند که قصد دارند سیب، انگور و احتمالاً انار را از پنجشیر یا سایر ولایت‌های افغانستان خریداری کرده و به کشورهای آسیای میانه و روسیه صادر کنند.
حاجی زاهد، بازرگان قرغیزستانی، در این باره گفت: «ما نه‌تنها به خرید گیلاس پنجشیر علاقه‌مندیم، بلکه قصد داریم سیب، انگور و انار را نیز از این ولایت یا دیگر مناطق افغانستان تهیه کنیم. بازارهای اوزبیکستان، قرغیزستان و به‌ویژه مسکو، پایتخت روسیه، از این محصولات استقبال خواهند کرد.»
ادلی، بازرگان اوزبیکستانی، نیز با اشاره به تجربه موفق خود در تجارت با افغانستان، اظهار داشت: «من پیش‌تر نیز فعالیت‌های تجاری بین اوزبیکستان و افغانستان داشته‌ام و نتایج مثبتی به دست آورده‌ام. ما در نظر داریم بازرگانان بیشتری از کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق را تشویق کنیم تا در بخش میوه‌های تازه و خشک افغانستان سرمایه‌گذاری کنند. کیفیت محصولات کشاورزی این کشور بسیار بالاست و پتانسیل بزرگی برای بازارهای منطقه‌ای دارد.»
این تحول در حالی رخ می‌دهد که باغ‌داران پنجشیر در سال گذشته از فروش فرآورده‌های گیلاس درآمدی بالغ بر ۳۶۰ میلیون افغانی کسب کرده بودند. این موفقیت نشان‌دهنده ظرفیت بالای این ولایت در تولید محصولات کشاورزی باکیفیت و تقاضای رو به رشد برای این محصولات در بازارهای بین‌المللی است. مقامات محلی امیدوارند که با گسترش روابط تجاری با کشورهای آسیای میانه و روسیه، درآمد باغ‌داران در سال جاری افزایش چشمگیری داشته باشد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که توسعه صادرات محصولات کشاورزی می‌تواند نقش مهمی در کاهش وابستگی افغانستان به کمک‌های خارجی و تقویت اقتصاد ملی ایفا کند. با این حال، چالش‌هایی نظیر زیرساخت‌های ضعیف حمل‌ونقل، نبود سردخانه‌های استاندارد و موانع لجستیکی همچنان موانعی برای گسترش صادرات هستند. مسوولان پنجشیر اعلام کرده‌اند که در حال رایزنی با شرکای بین‌المللی برای رفع این مشکلات و ایجاد تسهیلات بیشتر برای صادرات هستند.
علاوه بر این، تنوع‌بخشی به بازارهای صادراتی می‌تواند خطر وابستگی به یک یا دو بازار خاص را کاهش دهد. توقف صادرات به هند و پاکستان نشان داد که اتکا به تعداد محدودی از بازارها می‌تواند شکننده باشد. در این راستا، باز شدن بازارهای جدید در آسیای میانه و روسیه فرصتی طلایی برای باغ‌داران و بازرگانان افغان فراهم می‌کند.
این اقدام همچنین می‌تواند به تقویت روابط اقتصادی و دیپلماتیک افغانستان با کشورهای آسیای میانه و روسیه منجر شود. بازرگانان این کشورها با ابراز علاقه به محصولات کشاورزی افغانستان، زمینه را برای همکاری‌های بلندمدت فراهم کرده‌اند. به گفته والی پنجشیر، مذاکرات برای ایجاد قراردادهای تجاری پایدار با این کشورها ادامه دارد.
باغ‌داران پنجشیر نیز از این تحول استقبال کرده‌اند. یکی از باغ‌داران محلی به نام احمد خان گفت: «ما سال‌ها تلاش کرده‌ایم تا محصولاتمان را به بازارهای جهانی برسانیم. حالا که کشورهای جدید به محصولات ما علاقه نشان داده‌اند، امیدواریم درآمدمان افزایش یابد و بتوانیم تولیدمان را گسترش دهیم.»
در پایان، صادرات ۱۰۰ تُن گیلاس و سایر محصولات کشاورزی به آسیای میانه و روسیه نه‌تنها یک دستاورد اقتصادی برای پنجشیر، بلکه نشانه‌ای از پتانسیل رو به رشد کشاورزی افغانستان در بازارهای جهانی است. با ادامه این روند و رفع موانع موجود، انتظار می‌رود که این ولایت و سایر مناطق کشاورزی افغانستان نقش پررنگ‌تری در تجارت بین‌المللی ایفا کنند.
