کمیته ملی آمار قرغیزستان با انتشار بیانیهای اعلام کرد که صادرات نفت این کشور به افغانستان به طور چشمگیری افزایش یافته است. بر اساس این گزارش، از ماه جدی تا حوت سال ۱۴۰۳ (جنوری تا مارچ ۲۰۲۵)، قرغیزستان بیش از ۴۰ میلیون لیتر تیل و نفت کوره به افغانستان صادر کرده که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته، رشدی بیش از ۱۰۰ برابری را نشان میدهد.
کابل ۲۴: این گزارش مشخص میکند که مقصد اصلی این سوختهای صادراتی، ولایت کندز در افغانستان بوده و ارزش کل این صادرات در بازه زمانی یادشده به ۱۸.۵ میلیون دالر رسیدهاست.
در مقابل، در مدت مشابه سال گذشته، قرغیزستان تنها ۳۸۴ هزار لیتر سوخت به ارزش ۲۱۲ هزار دالر به افغانستان صادر کرده بود. این جهش چشمگیر نشاندهنده وابستگی روزافزون افغانستان به سوخت قرغیزستان است، بهطوریکه این کشور اکنون بیش از ۹۰ درصد کل صادرات نفت قرغیزستان را به خود اختصاص دادهاست.
ازبیکستان با وارد کردن ۲.۵ میلیون لیتر سوخت به ارزش ۱ میلیون دالر، در رتبه دوم مقاصد صادراتی قرغیزستان قرار دارد.
میانگین قیمت هر لیتر بنزین صادراتی حدود ۰.۵۰ دالر گزارش شده است. مقامات قرغیزستان تأکید کردهاند که سوختهای صادرشده به افغانستان منشأ روسی ندارند.
طبق توافقنامه دوجانبه میان بیشکک و مسکو، سوخت وارداتی از روسیه، شامل گریدهای L-92 و L-95، صرفاً برای مصرف داخلی قرغیزستان در نظر گرفته شده و از صادرات معاف است.
کمیته ملی آمار قرغیزستان اعلام کرده که این سوختها از طریق قزاقستان و بدون پرداخت عوارض گمرکی به قرغیزستان تحویل داده میشوند، که این امر قیمت سوخت در بازار داخلی را در حدود ۰.۸۰ دالر در هر لیتر ثابت نگه داشتهاست.
انجمن تاجران نفت قرغیزستان نیز اظهار داشت که سوخت صادرشده به افغانستان و ازبیکستان از نوع L-81 بوده و علاوه بر آن، نفت کوره تولیدشده از نفت خام محلی در مناطق جنوب غربی قرغیزستان نیز صادر میشود.
در سال ۱۴۰۲ (۲۰۲۴)، قرغیزستان در مجموع ۶۳۰ میلیون لیتر سوخت به ارزش ۲۷۷ میلیون دالر وارد کرده که بخش عمده آن از روسیه و بخشی نیز از قزاقستان تأمین شدهاست.
این ظرفیت وارداتی قابلتوجه، قرغیزستان را به یکی از تأمینکنندگان کلیدی انرژی در منطقه تبدیل کرده، بهویژه برای افغانستان که با چالشهای اقتصادی و تقاضای بالای سوخت مواجهاست.
این افزایش چشمگیر در صادرات، نقطه عطفی در نقش روبهرشد قرغیزستان بهعنوان شریک انرژی حیاتی برای افغانستان محسوب میشود. کارشناسان معتقدند که این روند نشاندهنده ادغام اقتصادی عمیقتر بین دو کشور است که ناشی از تقاضای پایدار افغانستان برای سوخت و توانایی قرغیزستان در ارائه قیمتهای رقابتی است.
این تحول همچنین نشانهای از تغییر در پویایی تجارت منطقهای است، جایی که قرغیزستان با بهرهگیری از موقعیت استراتژیک خود، نیازهای انرژی افغانستان را تأمین میکند.
در همین حال، حضور افغانستان در فورم بینالمللی آستانه، به رهبری نورالدین عزیزی، سرپرست وزارت صنعت و تجارت، فرصتی برای تقویت بیشتر این روابط اقتصادی فراهم میکند. هیئت همراه عزیزی با هدف جذب سرمایهگذاری و معرفی پتانسیلهای اقتصادی افغانستان، میتواند راه را برای همکاریهای گستردهتر با کشورهای آسیای مرکزی، بهویژه قرغیزستان، در حوزههای انرژی و تجارت هموار کند.