ظاهرا حملەی قابل انتظار اسرائیل به ایران پس از دریافت یک بستەی پیشنهادی سخاوتمندانە از جانب امریکا، در دقیقەی نود به تعویق افتادهاست.
مفاد پیشنهاد مذکور دقیقا معلوم نیست، اما گویا شامل معاملەای وسوسە انگیز است:
کابل ۲۴: اسرائیل در ازای دریافت حمایت های دیپلماتیک – که به شدت به آن محتاج است – و تسلیحات نظامی – احتمالا از نوعی که تاکنون از داشتن آن محروم بوده است – باید از حمله به اهدافی خاص در ایران خودداری کند.
با گمانه زنی میتوان گفت در راس اهداف ممنوعەی احتمالی امریکا، سایتهای هستهای و در مرحلەی بعد مراکز اقتصادی قرار دارند.
بر اساس خبرها، وزیر دفاع اسرائیل قرار است به زودی به واشنگتن برود؛ احتمالا برای چانه زنی و چکش کاری و جرح و تعدیلهای بیش تر و هماهنگی کامل با امریکا.
این رخداد نشان میدهد با وجود سرپیچیهای مکرر نتنایاهو در یک سال اخیر، نقش امریکا در این بحران هنوز حیاتی است.
تنها کشوری که میتواند اسرائیل را تحت فشار قرار دهد و از بیم گسترش جنگ و مواجه با پیامدهای ناشناخته و ویرانگر آن، حدی از ممنوعیت بر سیاست تهاجمی آن اعمال کند.
سویەی دیگر این ماجرا ایران است که تنهایی استراتژیک آن بیش از هر زمان به چشم میخورد.
ایران عضو هیچ پیمان امنیتی دسته جمعی کارا نیست و روابط راهبردی با قطبهای بین المللی نظیر چین و روسیه ندارد.
ایران در دهههای اخیر در غیاب مولفههای فوق، بر شبکهای از بازیگران غیر دولتی و نیروهای نیابتی تکیه نموده که اکنون همگی زیر آتش قرار دارند.
سکوت و بی عملی چین و روسیه در روزهای اخیر نه تنها ناشی از بیمیلی آنان برای بهم نخوردن سیاست موازنه گرایشان در خاورمیانه، بلکه به ناتوانی اساسی در هر گونه تاثیرگذاری بر رفتار اسرائیل هم بر میگردد.
با هر نگاهی معاملەی پیشگفته به سود اسرائیل است. گالانت با دست پر از امریکا بر میگردد و حمایت استراتژیک کاخ سفید در درگیری با ایران را با خود میآورد.
فارغ از هر نتیجەای بە نظر میرسد، بحران کنونی به بازنگریهای جدی در استراتژی دفاعی ایران منجر شود: از دکترین هستهای گرفته تا تجدید نظر در جهت گیریهای کلان منطقه ای و بین المللی.
توازن بخشی به سیاست خارجی، دشوارەی اصلی ایران در دو صد سال گذشته بوده، از زمانی که این کشور در معرض نفوذ و هجوم امپریالیسم غربی قرار گرفت و توان ملی کافی برای مقابله با آن وجود نداشت.
سیاست خارجی ایران در دهەهای 40 و 50 که بیش تر از هر دورەای واجد عناصر موازنه بخش بود، درس آموز به نظر میرسد؛
با هر دو قطب بین المللی آن روزگار روابطی نزدیک وجود داشت؛
چیزی در مایەهای سیاست خارجی امروز کشورهای عرب خلیج فارس که هم زمان با چین و روسیه و امریکا نرد عشق میبازند.
آن زمان هم ایران صنایع سنگین را با کمک شوروی ساخت و نیروهای مسلح را از طریق امریکا تجهیز و نونوار کرد.
صلاح الدین خدیو