در یادداشتی که سفارت جمهوری اسلامی ایران روز شنبه، اول سنبله ۱۴۰۴، به مناسبت گرامیداشت ابوعلی سینا، یکی از برجستهترین دانشمندان تاریخ بشریت، منتشر کرد، از ذکر تخلص «بلخی» در کنار نام این فیلسوف و پزشک نامدار خودداری شدهاست.
ا
کابل ۲۴: ین تصمیم، که به نظر میرسد با انگیزههای خاصی اتخاذ شده، واکنشهای گستردهای را در شبکههای اجتماعی برانگیخت و بحثهای داغی را میان کاربران، بهویژه در میان ایرانیان و فارسیزبانان، به راه انداخت.
ابوعلی سینا، که به نامهای شیخالرئیس و ابنسینا نیز شناخته میشود، شخصیتی چندوجهی است که در حوزههای فلسفه، پزشکی، نجوم و علوم طبیعی تأثیرات عمیقی بر جای گذاشتهاست.
او در سال ۳۵۹ هجری قمری (۹۸۰ میلادی) در منطقهای نزدیک بخارا، که در آن زمان بخشی از قلمرو سامانیان بود، زاده شد. تخلص «بلخی» به دلیل ارتباط او با منطقه بلخ، یکی از مراکز فرهنگی و علمی آن دوره، به او نسبت داده شدهاست.
این تخلص نهتنها به هویت جغرافیایی او اشاره دارد، بلکه بخشی از میراث فرهنگی مشترک میان کشورهای فارسیزبان، از جمله ایران، افغانستان و تاجیکستان را نمایندگی میکند.
تصمیم سفارت ایران برای حذف این تخلص در یادداشت رسمی خود، از سوی بسیاری بهعنوان تلاشی برای کمرنگ کردن ارتباط ابنسینا با منطقه بلخ و بهتبع آن، فرهنگ و تاریخ مشترک منطقه تعبیر شد.
کاربران شبکههای اجتماعی، بهویژه در پلتفرمهایی مانند ایکس، این اقدام را مورد انتقاد قرار دادند و آن را نشانهای از رویکردهای سیاسی در قبال میراث فرهنگی مشترک دانستند.
برخی کاربران تأکید کردند که ابنسینا متعلق به کل جهان بشریت است و نباید در چارچوب مرزهای امروزی محدود شود.این واکنشها نشاندهنده حساسیتهای عمیق فرهنگی و تاریخی در منطقه است.
ابنسینا، بهعنوان نمادی از تمدن اسلامی و فارسی، پیونددهنده مردمان این سرزمینهاست. حذف تخلص «بلخی» نهتنها یک انتخاب ساده زبانی نیست، بلکه به اعتقاد بسیاری، تلاشی برای بازنویسی روایت تاریخی به نفع یک هویت ملی خاص است. این موضوع بار دیگر اهمیت حفظ میراث مشترک فرهنگی را برجسته کرد.
