دکتر رابرت جارویک، مهندس و مخترع برجستهای که با ابداع اولین قلب مصنوعی جهان انقلابی در علم پزشکی ایجاد کرد، روز گذشته در سن ۷۹ سالگی چشم از جهان فروبست.
جارویک که بیش از آنکه یک پزشک باشد، یک مهندس خلاق بود، با اختراع خود گامی بزرگ در راستای نجات جان انسانها برداشت و میراثی ماندگار در تاریخ پزشکی به جا گذاشت.
ابداع قلب مصنوعی و داستان بارنی کلارک
دکتر جارویک در سال ۱۹۸۲ با اختراع اولین قلب مصنوعی، که به نام “جارویک-۷” شناخته شد، تاریخساز شد. این قلب مصنوعی برای اولین بار در بدن بارنی کلارک، یک دندانپزشک امریکایی که به دلیل بیماری شدید قلبی در آستانه مرگ قرار داشت، پیوند زده شد.
کلارک که پزشکان به او تنها چند هفته فرصت زندگی داده بودند، با شجاعت داوطلب شد تا این فناوری نوآورانه را آزمایش کند.
قلب مصنوعی جارویک-۷، اگرچه ابتدایی بود، اما به کلارک اجازه داد ۱۱۲ روز دیگر به زندگی ادامه دهد. این قلب با استفاده از یک پمپ هوای خارجی ۲۰۰ کیلوگرمی کار میکرد که کلارک را به بیمارستان وابسته کرده بود.
با وجود محدودیتهای این فناوری، کلارک در لحظهای احساسی پس از به هوش آمدن به همسرش گفت: «با وجودی که قلب ندارم، اما همچنان عاشقت هستم.» این جمله نه تنها نشاندهنده روحیه قوی او بود، بلکه به نمادی از امید و پیشرفت در علم پزشکی تبدیل شد.
تاثیر اختراع جارویک بر پزشکی مدرن
ابداع قلب مصنوعی جارویک-۷ نقطه عطفی در علم پزشکی بود. این اختراع برای اولین بار ثابت کرد که میتوان قلب انسان را با یک دستگاه مکانیکی جایگزین کرد. اگرچه فناوری اولیه با چالشهایی مانند وابستگی به تجهیزات سنگین و عوارض جانبی همراه بود، اما راه را برای پیشرفتهای بعدی در زمینه قلبهای مصنوعی و دستگاههای کمکی قلب باز کرد.
امروزه، فناوریهای پیشرفتهتر قلب مصنوعی و دستگاههای کمکی بطن (VAD) به میلیونها بیمار در سراسر جهان کمک میکنند تا زندگی طولانیتر و باکیفیتتری داشته باشند.
زندگی و انگیزههای جارویک
رابرت جارویک از کودکی به مهندسی و پزشکی علاقهمند بود. او در سن ۱۷ سالگی موفق به ثبت پنج پتنت (حق اختراع) شد که نشاندهنده نبوغ و خلاقیت او در سنین جوانی بود.
جارویک ابتدا در رشته مهندسی پزشکی تحصیل کرد و سپس مدرک پزشکی خود را دریافت نمود، اما هیچگاه به عنوان پزشک بالینی فعالیت نکرد و پروانه طبابت نگرفت. او ترجیح داد انرژی خود را صرف نوآوری و طراحی فناوریهای پزشکی کند.
انگیزه اصلی جارویک برای ساخت قلب مصنوعی، نجات جان پدرش بود که از بیماری قلبی رنج میبرد. با این حال، متأسفانه اختراع او به موقع برای نجات پدرش آماده نشد.
با وجود این، جارویک با پشتکار و ارادهای بیوقفه، پروژه قلب مصنوعی را پیش برد و دستاورد او به نجات جان بسیاری از بیماران در سالهای بعد کمک کرد.
میراث جارویک
دکتر جارویک با اختراع خود نه تنها به پیشرفت علم پزشکی کمک کرد، بلکه الهامبخش نسلهای بعدی مهندسان و پزشکان شد.
قلب مصنوعی او، هرچند ابتدایی، پایهگذار فناوریهایی شد که امروزه جان میلیونها نفر را نجات میدهند. جارویک همچنین به عنوان یک کارآفرین در حوزه فناوریهای پزشکی فعالیت کرد و شرکتهایی را برای توسعه دستگاههای پزشکی نوآورانه تأسیس کرد.
درگذشت دکتر جارویک ضایعهای بزرگ برای جامعه علمی و پزشکی است، اما میراث او در قالب فناوریهای نجاتبخش و الهامبخشی که به جا گذاشته، همچنان ادامه خواهد داشت. او با ترکیب مهندسی و پزشکی، نشان داد که چگونه نوآوری میتواند مرزهای زندگی انسان را گسترش دهد.