قدرت کلمات؛ از کردستان تا هندوستان

تصویری از معترضان در شهر کلکته که در زمینەی آن شعار معروف زن، زندگی آزادی دیده می‌شود.

پزشکان و کادر درمان هند به علت تجاوز و قتل یک همکار زن در بیمارستانی دولتی، روز گذشته در اعتصاب بودند.

کابل ۲۴: شعار موصوف نخستین بار در ابتدای سدەی جدید در جنبش کردهای ترکیه سر داده شد. سال 2011 در جریان جنگ داخلی سوریه سر از آنجا درآورد و به مانیفست مقاومت زنان کوبانی علیه بربریت و مرد سالاری افراطی داعش تبدیل شد.

ده سال بعد هم به ایران رسید و اکنون در هند است تا قدرت کلمات و عبور آن از مرزهای سیاسی، فرهنگی و فکری را به رخ بکشد.

تجاوز به زنان یکی از مسائل عمدەی هند است. اعتراضات روز گذشته که مصادف با هفتاد و هفتمین سالگرد استقلال این کشور است، معانی نمادین خاصی دارد.

هند یک قدرت پیشروی اقتصادی است که به زودی پا جای پای چین می‌گذارد.

اما این بزرگترین دمکراسی دنیا، کشوری عمیقا مردسالار و دارای فرهنگی محافظه کار است.

فرودستی زنان در شبه قارەی هند تضادی غریب با سنت های سیاسی آن دارد.

همین چند روز پیش بود که در بنگلادش یک حاکم خودکامەی زن بر اثر اعتراضات مردم سرنگون شد.

در هند هم که زنان هنوز از بسیاری از حقوق ابتدایی نظیر حق مالکیت محرومند و با مشکلات عدیده در زمینەی بهداشت و درآمد و استقلال فردی دست و پنجه نرم می‌کنند.
خانم ایندیرا گاندی حدود دو دهه با اقتدار رهبری  کشور را بر عهده داشت.

جالب این‌جاست که نخستین نخست وزیر زن جهان هم خانم باندرانیکه از سریلانکا بود که دو سال زودتر از بانو گاندی به این مقام رسید.

نام پاکستان نیز با رهبران زن و خانم بی‌نظیر بوتو گره خورده که حیاتش مانند رقیب هندی اش خانم گاندی فرجامی تراژیک یافت و با ترور به پایان رسید.

همانطور که گفته شد نمونه‌های گفته شده نسبتی با فرهنگ مردسالار و بعضا سیاست غیردمکراتیک و اقتدارگرای این کشورها ندارد.

تمامی زنان ذکر شده عضو خانواده‌های اشرافی و زمیندار بزرگند و ترقی شان در سیاست، تا حد زیادی مرهون میراث خانوادگی است.

امری که مانع می‌شود این موفقیت‌های نادر را پدیده‌ای عمومی قلمداد کرد و از مشارکت درونزا و دائمی زنان سخن گفت.
در حقیقت در این موارد با نوعی “زن مرد شده” یا زنانی مرد سالار سر و کار داریم که قاعدەی کلی اجتماع را نقض نمی‌کنند.

حزب حاکم بهاراتیاجاناتا هم به عنوان یک جریان راست مذهبی، عمیقا مرد سالار است، هر چند نارندرا مودی رهبر فرهمند آن توانسته در میان زنان طبقات پایین محبوب شود.

صلاح الدین خدیو