شی جین پینگ رئیس جمهور چین واقعا تا چه اندازه در مشکل به سر میبرد؟ شاید باید پاسخ را در تایوان جست. با وجود شکافهایی در رژیم یکپارچه چین، این احتمال وجود دارد که شی تصمیم بگیرد دست به ماجراجوییای نظامی علیه تایوان زده تا بتواند قدرت خود را تحکیم و تقویت کند.
سایمون تیسدال
به گزارش کابل۲۴ به نقل از گاردین، باهوش، خوشتیپ و جنگجو. “کین گانگ” را میگویم فردی که به سرعت به ستارهای در عرصه دیپلماسی چین تبدیل شد دیپلمات نابهنگام “گرگ جنگجو” که به عنوان تحتالحمایه “شی جین پینگ” رئیس جمهور دیکتاتور چین در سن ۵۶ سالگی به مقام وزیر امور خارجه رسید و سپس تابستان گذشته ناپدید شد.
گویی که به صورت فیزیکی و دیجیتالی حذف شده بود. گویی هرگز از ابتدا وجود نداشته است. ناپدید شدن اسرارآمیز “کین” باعث گمانه زنی رسانهها شد.
پکن هنوز در این باره توضیحی رسمی ارائه نکردهاست. با این وجود، گزارشهای منتشر شده از سوی کاربران چینی در فضای مجازی که اتفاقا در این باره به طور قابل توجهی بدون سانسور از سوی حکومت منتشر میشد حاکی از رسواییای پیرامون زندگی شخصی او بود.
روایتها حاکی از آن بود که کین از رابطه با یک مجری مشهور تلویزیونی فرزنددار شده بود: “سیاستمدار ارشد در رسوایی جنسی”! با این وجود، یک نظریه جایگزین نیز درباره چرایی ناپدید شدن کین مطرح شد.
شایعه شده بود که کین جاسوسی به سبک جیمز باند بود که اسرار هستهای چین را به سیا یا امای فایو (سرویس امنیت داخلی بریتانیا) داده بود و جاسوسی او توسط روسها به چین گزارش داده شد و نقاب از چهره اش انداخت. آیا این ادعا درست است؟ کسی چه میداند شاید درست است.
ماموران سازمانهای اطلاعاتی غربی اجازه ورود به چین را ندارند. با این وجود، این واقعیت که نظریه مرتبط با جاسوسی در زمزمههای پشت درهای بسته ادامه دارد حاکی از حقیقتی در مورد چین است:
در یک جامعه تمامیتخواه که ترس از یک شی جین پینگ بر آن حکمفرماست هر چیزی باورپذیر و همه چیز ناشناخته است. این همان وضعیتی است که “ایوان اوسنوس” نویسنده امریکایی آن را “عصر ناخوشی” چین مینامد.
شی از زمان به قدرت رسیدن در سال ۲۰۱۲ میلادی برای تشدید کنترل حزب کمونیست بر تمام جنبههای زندگی چین مخالفت، اختلاف و بحث را به شدت سرکوب کرده است.
اوسنوس استدلال میکند اگر در ازای این سرکوب حکومت میتوانست رفاه را برای مردم چین به ارمان آورد ممکن بود شیوهای کارساز قلمداد میشد.
با این وجود، اکنون چین از نظر اقتصادی در تقلاست. نرخ بیکاری و بدهی آن کشور بالاست و سطح اعتماد تجاری در چین کاهش یافته است.
هم چنین، چین در تضاد با غرب قرار گرفته است. نارضایتی زیرزمینی در میان مردم و نخبگان چینی گهگاه ترکهایی را در سطح آن جامعه ایجاد میکند.
آیا نقشهای برای برکنار کردن شی وجود داشت؟ کین تنها فرد ناپدید شده مشهور در تابستان گذشته نبود. “لی شانگ فو” وزیر دفاع یکی دیگر از دستیاران شی نیز به طور ناگهانی ناپدید شد.
سایر قربانیان شامل جنرالهای مسئول برنامه تسلیحات هستهای چین و برخی از بلندپایهترین مقامهایی هستند که بر بخش مالی چین نظارت میکنند.
یک خبرنگار که نخواسته نام اش فاش شود به “پولیتیکو” گفته است: “ظاهرا چندین نفر از این همراهان و مریدان سابق شی در بازداشت جان شان را از دست داده اند”.
در آن گزارش آمده است: “امروز موضوع متفاوت آن است که مقامهایی که ناپدید یا حذف میشوند اعضای جناحهای سیاسی متخاصم نیستند بلکه وفادارانی از حلقه درونی دسته اطراف شی هستند. همن موضوع باعث ایجاد پرسشهای جدی میشود”.
پس از آن مرگ “لی کچیانگ” نخست وزیر محبوب سابق و رقیب شی جین پینگ در حوض شنا در شانگهای ظن و تردیدها در مورد احتمال وجود دسیسه گستردهتر را تشدید کرده است.
تمام هدف رهبری سخت گیرانه شی که با لغو محدودیتهای دوره ریاست جمهوری به طور نامحدود تداوم یافته ترویج نظم، انطباق، همگنی و وحدت سیاسی در تعقیب دیدگاه او درباره هژمونی جهانی چین در قرن بیستویکم بوده است.
هرگونه اظهار نظری در تضاد با رژیم یکپارچه او عمیقا بیثبات کننده محسوب شده و بنابراین بیان آن در چین تابو قلمداد میشود.
یکی دیگر از رویدادهای اخیر این بار در آبهای بین المللی تردیدهایی جدی در مورد سکانداری شی ایجاد کرده است.
فنلاند هفته گذشته ادعایی را مطرح کرد: یک کشتی کانتینری چینی عمدا باعث ایجاد آسیب در خط لوله گاز دریای بالتیک شده که آن کشور را از نظر انرژی به استونی متصل میساخت.
“آندرس آدلرکروتز” وزیر امور اروپای فنلاند گفت:”فکر میکنم همه چیز نشان میدهد که عمدی بوده است”. فنلاند و استونی اعضای ناتو هستند و بر سر اوکراین با روسیه اختلاف دارند. این حادثه یادآور انفجار خط لوله نورد استریم بین روسیه و آلمان در سال گذشته است.
شی میگوید هیچ محدودیتی برای شراکت او با “ولادیمیر پوتین” رئیس جمهور روسیه وجود ندارد. ایالات متحده و اتحادیه اروپا از شی ابراز گلایه میکنند که او در حال حاضر با خرید نفت و عرضه ریزتراشهها و پهپادهای با کاربرد دوگانه به تلاشهای جنگی مسکو کمک میکند.
پکن اغلب با کشتیها و هواپیماهای نیروی دریایی امریکا در تنگه تایوان مقابله میکند.
رهبران اتحادیه اروپا هفته گذشته در یک نشست رو در رو در پکن فرصتی نادر برای ارزیابی وضعیت ذهنی و افکار شی داشتند. اورزولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا از او خواست در زمینه جلوگیری از “حمله روسیه” و ایجاد تعادل در کسری تجاری ۴۰۰ میلیارد یورویی چین با اتحادیه اروپا نقشی کمک کننده داشته باشد.
در واقع، او قصد داشت مودبانه شی را فریب دهد. شاید افکار مرد بزرگ به جای دیگری منحرف شده بود.
مشکلات داخلی شی که واکنش جاپان، کوریای جنوبی، هند، جنوب شرقی آسیا و غرب به سیاستهای ژئوپولیتیکی و تجاری چین آن را تشدید کرده باعث شده تا شی اخیرا خط مشی آشتی جویانه تری را در پیش گیرد.
او ماه گذشته هنگامی که با “جو بایدن” رئیس جمهور ایالات متحده در سانفرانسیسکو ملاقات کرد در مورد تلاش برای کاهش تنشهای دوجانبه موافقت کرد و لبخند بر لب داشت.
با این وجود، تصمیم اساسی او مبنی بر این که چین در نهایت جای آمریکا را به عنوان شماره یک جهان خواهد گرفت تغییر نکرده است.
اگر شی واقعا با چالشهای داخلی مواجه است که تسلط شخصی او بر قدرت و ثباتش را تهدید میکند نحوه واکنش او به انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی تایوان در ماه آینده میتواند آموزنده و بالقوه هشداردهنده باشد.
پکن تایوان خودگردان و تحت حمایت ایالات متحده را دارایی خود میداند. شی تهدید کرده که آن جزیره را تصرف خواهد کرد.
چین تقریبا هر روز اقدامات تحریک آمیز انجام میدهد. چین اعلام کرد که رای دهندگان تایوانی هنگام تصمیم گیری برای حفظ قدرت حزب “دموکراتیک مترقی” (DPP) که طرفدار استقلال تایوان است با انتخاب بین جنگ و صلح مواجه هستند. آن حزب در حال حاضر در نظرسنجیها پیشتاز است.
آیا این ادعا صرفا یک بلوف لفظی است؟ یا آن که شی که احساس ناامنی میکند برای دور زدن دشمنان و تثبیت رژیم سیاسی اش به یک پیروزی بزرگ نیاز دارد و با توجه به حواس پرتیها و رقابتهای سال انتخابات امریکا و وجود جنگ در اروپا و در غزه این ریسک را خواهد پذیرفت که برای اتحاد مجدد تایوان و سرزمین اصلی چین دست به اقدام نظامی بزند؟
اکثر تحلیلگران غربی به این پرسش پاسخ منفی میدهند. با این وجود، اما این همان استدلالی است که آنان در مورد اوکراین نیز مطرح کردند و عکس آن رخ داد.