دو هزار متر تا آندریوکا: روایتی نفس‌گیر از دل جنگ اوکراین

فیلم مستند «دو هزار متر تا آندریوکا» (۲۰۰۰ Meters to Andriivka)، ساخته مستیسلاو چرنووف، یکی از تأثیرگذارترین آثار سال ۲۰۲۵ است که تماشاگر را به عمق وحشت و استقامت جنگ روسیه علیه اوکراین می‌برد.

کابل ۲۴: فیلم دو هزار متر تا آندریوکا که در جشنواره ساندنس ۲۰۲۵ به نمایش درآمد و برنده جایزه کارگردانی در بخش مستندهای جهانی شد، روایتی خام و بی‌پرده از تلاش یک جوخه اوکراینی برای بازپس‌گیری روستای کوچک آندریوکا (Andriivka) در منطقه دونتسک ارائه می‌دهد. آندریوکا، روستایی استراتژیک در ۱۰ کیلومتری جنوب شهر باخموت اشغالی، نمادی از مبارزه برای هر اینچ از خاک وطن است.

چرنووف، با دوربینش به عنوان سلاحی در دست، همراه با همکارش الکس بابنکو، سه ماه در جنگل سوخته و مین‌گذاری‌شده‌ای به طول دو کیلومتر غوطه‌ور می‌شود – مسیری که تنها ۱۰ دقیقه پیاده‌روی عادی طول می‌کشد، اما در این جهنم جنگی، به کابوسی بی‌پایان تبدیل می‌شود.

چرنووف، روزنامه‌نگار و فیلمساز اوکراینی که پیشتر با مستند «۲۰ روز در ماریوپل» (۲۰ Days in Mariupol) اسکار بهترین مستند را در سال ۲۰۲۴ کسب کرد، این بار لنز خود را از قربانیان غیرنظامی به سربازان اوکراینی معطوف می‌کند.

در «۲۰ روز در ماریوپل»، او و تیمش ۲۰ روز در محاصره شهر ماریوپل ماندند و جنایات جنگی روسیه، از جمله بمباران بیمارستان‌ها و کشتار غیرنظامیان را ثبت کردند – فیلمی که اولین اسکار تاریخ اوکراین را به ارمغان آورد و چرنووف را به نمادی از شهامت journalistic تبدیل کرد. حالا در «دو هزار متر تا آندریوکا»، او نه تنها فیلمبردار است، بلکه بخشی از داستان: با صدای راوی آرام و تأمل‌برانگیزش، ما را به ذهن سربازان می‌برد. او می‌گوید: «اینجا، زمان اهمیتی ندارد.» فیلم با تصاویری از دوربین‌های کلاه ایمنی سربازان، پهپادها و footage شخصی چرنووف ساخته شده، که حس نزدیکی مرگ‌آور به نبرد را القا می‌کند.

بوی مرگ، انفجارها و درختان تازه قطع‌شده، از صفحه سینما به مشام می‌رسد.داستان فیلم حول جوخه‌ای از تیپ سوم هجومی اوکراین می‌چرخد – مردانی جوان، اغلب در دهه بیست زندگی‌شان، که تنها چند سال پیش غیرنظامی بودند.

آن‌ها از میان جنگلی charred و پر از مین‌های روسی، سنگرهای تیراندازان و بمباران‌های مداوم، برای قطع خطوط تدارکاتی دشمن پیش می‌روند.

لحظات آرام فیلم، مصاحبه‌های کوتاه با سربازان، قلب را به درد می‌آورد: یکی از آن‌ها، با چشمانی پر از هوش، از خاطرات کودکی‌اش در همین خاک حرف می‌زند، و چرنووف در voice-over فاش می‌کند که ماه‌ها بعد کشته شده.

این تکرار غم‌انگیز، نه تنها تلخی جنگ را نشان می‌دهد، بلکه بی‌رحمی آن را: سربازانی که برای آزادی وطن می‌جنگند، اما اغلب قربانی می‌شوند.

فیلم به ما یادآوری می‌کند که این جنگ، با وجود فناوری‌های مدرن مانند پهپادها، شبیه جبهه شرقی جنگ جهانی اول است – نبردی پیاده و خشن برای بقا.«دو هزار متر تا آندریوکا» بیش از یک مستند جنگی است؛ تأملی بر人性 در برابر ماشین جنگی روسیه. چرنووف در مصاحبه‌ای با Variety می‌گوید: «من دوربین برداشتم، آن‌ها تفنگ.

اما هر دو در حال مبارزه برای وجودمان هستیم.» فیلم به چالش‌های ضدحمله ناموفق اوکراین در ۲۰۲۳ می‌پردازد، جایی که روسیه تا ژانویه ۲۰۲۵ حدود ۲۰ درصد خاک اوکراین را اشغال کرده.

با این حال، امید را هم زنده نگه می‌دارد: بازپس‌گیری آندریوکا در سپتامبر ۲۰۲۳، هرچند موقتی (روسیه در می ۲۰۲۴ آن را بازپس گرفت)، نمادی از مقاومت است. منتقدان، از نیویارک تایمز تا گاردین، آن را «شاهکاری haunting» و «پیامی poignant از خط مقدم» نامیده‌اند – با امتیاز ۹۳ درصد در راتن تومیتوز و ۸۸ در متراکریتیک.

این فیلم، که در نوامبر ۲۰۲۵ از PBS و Frontline پخش شد و نامزد اسکار ۲۰۲۶ از سوی اوکراین است، ما را وادار به فکر می‌کند: هر کیلومتر از دست‌رفته، نه فقط آمار، بلکه خاطره و زندگی است.

چرنووف هشدار می‌دهد: «هرچه جنگ طولانی‌تر شود، جهان کمتر اهمیت می‌دهد.» تماشای آن، نه تنها اطلاع‌رسانی، بلکه فراخوانی به همدردی و عمل است. در دنیایی که رهبران غربی وعده‌های ۱۹۹۴ را فراموش کرده‌اند، این مستند فریاد اوکراین برای بقا است – اثری که نفس را بند می‌آورد، اما امید را زنده نگه می‌دارد.

کابل ۲۴ یک خبرگزاری مستقل است، راوی رویدادهای تازه افغانستان و جهان در ۲۴ ساعت شبانه‌روز. کابل ۲۴ در بخش‌ بازتاب‌ خبرهای تازه، تهیه‌ گزارش‌، ارائه تحلیل‌های کارشناسانه و حمایت از حقوق انسانی همه مردم افغانستان به ویژه زنان و اقلیت‌ها، و تقویت‌ و ترویج آزادی‌های اساسی و انسانی فعال خواهد بود.