دیوید پی گلدمن؛ اقتصاددان و نویسنده امریکایی، او پیشتر با مجموعه مقالات اش در «آسیا تایمز» تا سال ۲۰۰۹ میلادی با نام مستعار «اشپنگلر» شناخته شده بود.
این نام مستعار کنایهای است از نام «اسوالد اشپنگلر» مورخ آلمانی که در مشهورترین اثرش «زوال غرب» چاپ سال ۱۹۱۸ میلادی ادعا کرده بود که تمدن غرب در حال زوال و مرگ است. گلدمن اغلب در تحلیل هایش بر عوامل جمعیت شناختی و اقتصادی تمرکز میکند. او به عنوان مدیرعامل صندوقهای سرمایه گذاری در سمتهای ارشد در بانک امریکا و نهادهای معتبر مالی دیگر فعالیت کرده است.
جمعیت اوکراین در حال پیر شدن است و به سرعت کاهش پیدا میکند. اوکراین به دو دلیل در حال ناپدید شدن است. آن کشور یکی از پایینترین نرخهای تولد با تنها ۱.۲۳ نوزاد بازای هر زن را دارد و دیگر آن که نرخ مهاجرت جمعیت آن کشور بسیار بالاست. هیچ کشور دیگری به اندازه اوکراین تا این حد و با قاطعیت در حال نابودی خود نبوده است.
کاهش جمعیت اوکراین به قدری آشکار است که باید در فهرست ملاحظات استراتژیک قرار گیرد. آیا ناتو و روسیه واقعا میخواهند بر سر چنین کشوری وارد جنگ با یکدیگر شوند؟
اوکراینیها با پاهای خود رای میدهند. براساس گزارش شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین، ۹ میلیون نفر از اوکراینیها در خارج از کشور کار میکنند و ۳.۲ میلیون نفر در کشورهای دیگر شغل تمام وقت دارند. تنها ۲۱ میلیون اوکراینی بین ۲۰ تا ۵۵ سال وجود دارند که نشان میدهد بیش از دو پنجم اوکراینیهای در سن کار در نقاط دیگر امرار معاش میکنند.
من نمیدانم آیا طبق یک برآورد علمی این تخمین یک میلیون روسپی اوکراینی را نیز شامل میشود که از زمان استقلال آن کشور در خارج از کشورشان کار میکنند یا خیر!
حتی بدتر از آن، نتیجه یک مطالعه انجام شده توسط مرکز «ویلسون» نشان میدهد که افراد تحصیلکرده اوکراینی به احتمال زیاد بیش از پیش آن کشور را ترک میکنند.
اوکراینیهایی که برای تحصیل به خارج از کشور میروند اغلب تحصیلات را اولین مرحله مهاجرت میدانند. نظرسنجیای از دانشجویان اوکراینی در دانشگاههای لهستان، مجارستان و جمهوری چک نشان داد دانشجویان اوکراینیای که در آن کشورها تحصیل میکردند انگیزههای مشابهی برای انجام این کار داشتند.
اکثر آنان گفته بودند که قصد دارند دیپلم خود را اخذ کنند تا در آینده در اتحادیه اروپا کار کنند، زیرا شرایط زندگی در اوکراین رضایت بخش نیست. تعداد کمی از آنان پس از فارغ التحصیلی قصد بازگشت به کشورشان را داشتند. کسانی که باز میگردند ممکن است افرادی باشند که نمیتوانند در خارج از کشور در موقعیتهای دائمی مستقر شوند.
ممکن است اوکراینیها بچه دار شوند، اما در داخل اوکراین این اتفاق زیاد رخ نمیدهد. پس از سالها کاهش جمعیت، تعداد شهروندان بالای ۶۵ سال این کشور بیشتر از افراد در سن کار بین ۲۰ تا ۶۵ سال است.
برنامه جمعیت سازمان ملل متحد پیش بینی میکند که با نرخ باروری ثابت، جمعیت اوکراین در طول قرن فعلی به بیش از نصف کاهش خواهد یافت. موسسه اصلی جمعیت شناسی اوکراین تخمین زده که جمعیت آن کشور در حال حاضر ۳۰ درصد کمتر از سطح گزارش شده توسط سرشماری رسمی است.
موسسه جمعیت شناسی آکادمی ملی علوم اوکراین جمعیت فعلی آن کشور را تنها ۳۵ میلیون نفر اعلام کرده است نه ۴۸ میلیون نفر که در سرشماری رسمی گزارش شده است. هم چنین، آن موسسه پیش بینی میکند که از هر ۱۰ مرد اوکراینی که اکنون ۲۰ سال سن دارند سه نفر پیش از رسیدن به ۶۰ سالگی به دلیل اعتیاد به الکل و تصادفات رانندگی فوت خواهند کرد.
اگر اوکراین به نقطه عطف جنگ تبدیل شود این شوخی «کارل مارکس» تایید خواهد شد که تراژدیهای تاریخ بار دیگر به عنوان کمدی تکرار خواهند شد. اوکراین در چند دهه آینده یک کشور مستقل نخواهد بود چه برسد به یک دموکراسی.
آن کشور یک خانه سالمندان خواهد بود که از طریق جریان رو به کاهش پول ارسالی توسط اوکراینیهای خارج از کشور اداره میشود. براساس گزارش بانک جهانی، حوالههای کارگران خارج از کشور در حال حاضر ۱۱ درصد از تولید ناخالص داخلی اوکراین را تشکیل میدهند که به جز مولداوی کوچک بیشترین سهم را از این نظر در شرق اروپا دارد.
تصور یک شورش مردمی اوکراینی علیه روسیه یا هر مهاجم دیگر دشوار است. هیچ کس با پوشک بزرگسال به سنگر نبرد نمیرود! مشتاقترین و پرانرژیترین جوانان اوکراینی اکنون در اوکراین نیستند.
یک اصطلاح در دهه ۱۹۶۰ باب شده بود که میگفت:«اگر جنگ میکردند و کسی برای جنگیدن نمیآمد چه میشد؟». این جمله در مورد وضعیت امروز اوکراین صدق میکند. بر اساس نتیجه یک نظرسنجی در دسامبر ۲۰۲۱ میلادی، سه چهارم اوکراینیها گفته اند که افزایش بهای پرداختی برای قبوض سوخت و گاز نگرانی اصلی آنان است نه چشم انداز تهاجم روسیه.
این وضعیت نشان دهنده موجی از خشم میهن پرستانه اوکراینیها در برابر تهدیدهای روسیه نیست بلکه وضعیتی غم انگیز از نوعی سرافکندگی ملی و نگرانی در مورد مشکلات کوچک زندگی روزمره را در میان اوکراینیها نشان میدهد.
ترجمه: نوژن اعتضادالسلطنه
منبع: آسیا تایمز