دیکتاتورها بالفطره و مادرزاد دزد و اهریمن نیستند، لااقل، الزاما این‌گونه نیستند. در مقابل، رهبرانی که به طمع انتخاب دوباره زندگی خود را وقف رفاه حال مردم می‌کنند نمی‌توانند قدیس باشند و به سختی می‌توان آنها را فرشته‌های مقدسی دانست که تنها به فکر مردمند.
بروس بوئنو دمسکیتا*
کابل۲۴: در واقع هر دوی این گروه برای آن که مدت بیشتری در قدرت باشند کارهای درستی انجام می‌دهند. لئوپولد پادشاه بلجیم، هرقدر هم منفور، در کشور کنگو که از لحاظ سیاسی هیچ قید و بندی نداشت ( و‌علیه بومیان‌جنایت‌کرد)به اقداماتی دست زد که بیش ترین منافع را برایش به ارمغان آورد و در مقابل در بلژیک و در ساختار قانون اساسی مشروطه سلطنتی این کشور نیز کارهایی انجام داد که برایش مفید بود.
فرق میان اتخاذ سیاست‌های پسندیده با اقدامات و سیاست‌های ناپسند کاملا به این نکته بستگی دارد که یک رهبر سیاسی باید چند نفر از مردم جامعه را راضی و خوشحال نگاه دارد.
چرا تمام رهبران سیاسی اجازه نمی‌دهند تا اعوان و انصارشان همچون پلیس کنگو در دوران لئوپولد به غارت و چپاولگری روی آورند؟
رهبرانی که در دولت ها و جوامع بزرگ توسعه یافته و دموکراتیک حاکمند قادر به انجام چنین کاری نیستند، زیرا آنها برای نیل به چنین هدفی باید سبیل تعداد بسیار زیادی از مردم را را (تقریبا به اندازه کل جمعت کشور) چرب کنند تا به نمایندگی از او فساد کنند و دست به چپاول بزنند.
به عبارت دیگر، این گونه نظام‌ها برای اعمال و اجرای چنین راهبردی بارور نیستند و به وضوح مشاهده می‌شود چنین چیزی ممکن نیست.
اما رهبران اقتدارگرا در عمل و کمابیش برای حفظ قدرت خود تنها به بخش کوچکی از جامعه نظير جمعی از جنرال های ارتش، مدیران عالیرتبه و همین طور فامیل و وابستگان خود متکی‌اند تا از حضور آنها در قدرت حمایت کنند.
از آنجا که رهبران اقتدارگرا برای ماندن در قدرت تنها به حمایت جمع کوچکی از افراد جامعه محتاجند به راحتی و گشاده دستی می‌توانند به آنها باج دهند و در مقابل نیز آن جمع کوچک به واسطه مزایا و ثروتی که از این طریق به دست می‌آورند هیچ‌گاه حاضر نمی‌شوند رهبر اقتدارگرای آنها از حکومت خلع شود زیرا در آن صورت آنها نیز از آن مزايا محروم می‌شوند.
آنها هر کار از دستشان برآید انجام می‌دهند تا رئیس همچنان در قدرت بماند.
به همین جهت شهروندان را به شدیدترین وجه ممکن سرکوب، مطبوعات آزاد را ساکت و معترضان را به شدت تنبیه می کنند و این روند مادام که حق حساب آنها برسد و سبیلشان چرب شود ادامه خواهد داشت.
رهبران سیاسی بخواهند به واقع کار خیری هم انجام دهند بسیار مراقبند این اقدام خیر از محل اعتبار و ثروت هواداران آنها هزینه نشود.
چنانچه ذره‌ای از حق و حقوق هواداران و گردن کلفت‌هایی که حامی آنهایند کسر شود و رهبر سیاسی ذره‌ای از پول و ثروت آنها را به نفع مردم کسر کند به طور قطع گور خود را کنده است.
اگر رهبر سیاسی در این نوع از جوامع بیش از حد برای مردم دلسوزی کند طبعا از منافع یاران و وفاداران که پایه های قدرت او را مستحکم نگاه داشته اند کاسته شده و از عواید اعوان و انصار وی کم می‌شود.
به این ترتیب آنها به دنبال فرد جایگزین جدیدی می‌گردند تا مقام ریاست را به عهده گیرد و به جای آن که پول بی‌‌زبان را برای توده مردم هدر بدهد آن را برای همان جمع اندک هوادار و سرکوبگر هزینه کند.
رهبران و سیاستمداران دموکرات و منتخب مردم نیز مانند حکمرانان مستبد و دیکتاتور باید به این سؤال پاسخ دهند:
«تو اخیرا برای رفاه حال ما چه کرده‌ای؟» با این تفاوت که رهبران دموکراتی که با رأی مردم انتخاب می‌شوند باید به سؤال میلیون ها نفر پاسخ دهند در حالی که رهبران خودکامه و اقتدر گرا تنها باید به سؤال چند صد نفر پاسخ دهند.
حالا می‌توان توضیحات قانع کننده‌ای برای دو‌لئوپولد، لئوپولدی که در بلژیک پادشاه بود و لئوپولدی که در کنگو جنایت می‌کرد ارائه داد.
هنگامی که حکمرانان و رهبران سیاسی برای ماندن در قدرت به حمایت توده مردم احتیاج دارند مانند لئوپولد بلجیم، بهترین راه برای کسب و حفظ قدرت به کار گیری خیرخواهانه‌ترین سیاست‌هاست.
اما زمانی که رهبران سیاسی نظیر لئوپولد کنگو، برای بقا و حفظ قدرت تنها به حمایت جمع کوچک و محدودی نیاز دارند بهترین روش آن است که همان قشر کوچک و محدود را فربه کرد و آنها را راضی نگاه داشت حتا اگر
فلاکت و بدبختی کل جامعه تمام شود.
*استاد علوم سیاسی دانشگاه نیویارک تخصص و شهرت او پیشگویی احتمال وقایع علوم سیاسی و تجاری جهان بر اساس مبانی نظریه بازی‌هاست.
متن از کتاب: « پیش‌بینی‌های سیاسی»، نشرثالث
#معرفی_کتاب
